Biên giới, lãnh thổ là vấn đề thiêng liêng đối với mỗi quốc gia, dân tộc. Việc có một đường biên giới được phân vạch, đánh dấu rõ ràng trên thực địa, được ghi nhận bằng văn kiện pháp lý quốc tế sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý và bảo đảm quốc phòng - an ninh khu vực biên giới, góp phần phát triển kinh tế - xã hội cũng như tăng cường giao lưu và hợp tác hữu nghị giữa các nước láng giềng. Do đó, việc tạo dựng một đường biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững là một trong những nhu cầu và lợi ích chung, có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của các quốc gia láng giềng.

Việt Nam - Campuchia ký văn kiện pháp lý phân giới cắm mốc biên giới. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Phân giới cắm mốc trên đất liền

Nhằm phục vụ mục tiêu giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước và với đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, Việt Nam luôn mong muốn cùng các nước láng giềng xây dựng biên giới chung hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển. Với đường biên giới trên đất liền tương đối dài, tiếp giáp với 3 nước là Trung Quốc (1.449,566 km), Lào (2.337,459 km) và Campuchia (khoảng 1.245 km), Việt Nam đã cơ bản hoàn thành công tác phân giới cắm mốc (PGCM) với Lào vào năm 1987 và với Trung Quốc vào năm 2009, sau đó đã hoàn thành công tác tăng dày và tôn tạo hệ thống mốc với Lào vào năm 2016; và với việc ký kết hai văn kiện pháp lý ngày 5/10/2019 vừa qua đã đánh dấu việc hoàn thành được khoảng 84% công tác PGCM biên giới đất liền với Campuchia.

Trong gần 4 thập kỷ qua, Việt Nam và Campuchia đã nỗ lực, cùng nhau giải quyết vấn đề biên giới, triển khai công tác PGCM biên giới trên đất liền giữa hai nước. Những nỗ lực đó đã đem lại những thành quả quan trọng trong quan hệ Việt Nam - Campuchia, mới đây nhất là Hội nghị tổng kết công tác PGCM biên giới đất liền giai đoạn 2006 - 2019 và Lễ ký văn kiện pháp lý ghi nhận thành quả PGCM đã đạt được (khoảng 84%). Nhân sự kiện lịch sử quan trọng này, chúng ta hãy cùng nhìn lại chặng đường lịch sử quan hệ Việt Nam - Campuchia cũng như những thành tựu quan trọng mà hai nước đã nỗ lực đạt được trong việc giải quyết vấn đề biên giới, lãnh thổ.

Láng giềng gần gũi, gắn bó lâu đời

Việt Nam và Campuchia là hai nước láng giềng gần gũi, có lịch sử quan hệ gắn bó lâu đời. Trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, nhân dân hai nước luôn kề vai sát cánh. Đặc biệt, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quốc vương Norodom Sihanouk có mối quan hệ rất thân tình, gần gũi. 40 năm trước đây, cùng với sự giúp đỡ của quân tình nguyện Việt Nam, Chính quyền cách mạng Campuchia đã lãnh đạo nhân dân Campuchia lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pốt, lập lên Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Campuchia, nay là Vương quốc Campuchia.

Trong giai đoạn này, hai bên đã ký nhiều Hiệp ước, Hiệp định hợp tác mà tiêu biểu là Hiệp ước hoà bình, hữu nghị và hợp tác ngày 18/2/1979 và một số Hiệp ước, Hiệp định về biên giới lãnh thổ, qua đó khẳng định tình đoàn kết chiến đấu và sự hợp tác hữu nghị, gắn bó lâu dài về mọi mặt giữa Việt Nam và Campuchia, đáp ứng nhu cầu xây dựng và phát triển của mỗi nước cũng như lợi ích sống còn của nhân dân hai nước.

Từ năm 1991, trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực có những chuyển biến quan trọng, quan hệ Việt Nam - Campuchia cũng có những bước tiến mới về chất. Bên cạnh việc không ngừng tăng cường và củng cố quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước láng giềng, hai bên tiếp tục khẳng định và tuân thủ nguyên tắc chỉ đạo trong quan hệ hai nước là tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi. Cùng với việc duy trì và tăng cường tần suất trao đổi đoàn cấp cao, việc trao đổi đoàn cấp bộ, ngành và địa phương và giao lưu nhân dân hai bên cũng ngày càng phát triển.

Hai bên có nhiều cơ chế hợp tác song phương được tổ chức định kỳ hàng năm nhằm cụ thể hóa các thỏa thuận cấp cao giữa hai nước, triển khai các kế hoạch hợp tác cụ thể trên các lĩnh vực, đưa quan hệ song phương phát triển toàn diện, thực chất. Đặc biệt, các cơ chế ở cấp cao như Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học và kỹ thuật (đã họp17 kỳ) và Hội nghị về Hợp tác phát triển các tỉnh biên giới (đã họp 11 kỳ) với sự tham gia của các bộ, ngành, địa phương hai nước đã thể hiện sự quan tâm cao, quyết tâm nỗ lực của hai bên trong việc thúc đẩy hợp tác giữa hai nước.

Về thương mại, tổng kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Campuchia giữ xu hướng tăng qua các năm, đạt 4,704 tỷ USD năm 2018 tăng 23,8% so với năm 2017, dự kiến năm 2019 đạt 5 tỷ USD, sớm hơn 1 năm so với mục tiêu đề ra của Lãnh đạo cấp cao hai nước. Về đầu tư, hiện nay Việt Nam nằm trong số 5 nước có vốn đầu tư nước ngoài nhiều nhất vào Campuchia, với tổng số đăng ký là 214 dự án, đạt 3,074 tỷ USD, trong đó có 176 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký đạt 2,77 tỷ USD. Hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam đã đóng góp thiết thực vào phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội của Vương quốc Campuchia. Trong lĩnh vực du lịch, nhiều năm qua, Việt Nam là một trong những nước dẫn đầu về số lượng khách du lịch quốc tế đến thăm đất nước Chùa Tháp với gần 900 ngàn lượt khách trong năm 2018.

Thời gian qua, Việt Nam và Campuchia cũng đã ký nhiều văn bản thúc đẩy hợp tác kinh tế như Khung thỏa thuận về kết nối hai nền kinh tế Việt Nam - Campuchia đến năm 2030; Kế hoạch hành động kết nối ba nền kinh tế; Hiệp định tránh đánh thuế hai lần; Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực giao thông vận tải đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Nhân chuyến thăm Chính thức Việt Nam từ ngày 4-5/10/2019 của Thủ tướng Vương quốc Campuchia Samdech Techo Hun Sen, hai bên cũng đã ký 7 thỏa thuận hợp tác quan trọng nhằm tiếp tục hoàn thiện môi trường pháp lý, tạo thuận lợi cho thương mại, đầu tư hai nước phát triển hơn nữa trong thời gian tới.

Hai bên cũng hợp tác và phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, nhất là tại Liên hợp quốc, ASEAN, ASEM và trong khuôn khổ tiểu vùng sông Mê Công nhằm giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định ở khu vực, không ngừng củng cố đoàn kết và tự cường ASEAN. Hai nước đã ủng hộ nhau ứng cử vào các cơ quan quan trọng của Liên hợp quốc như Hội đồng Bảo an, Hội đồng Nhân quyền, Hội đồng kinh tế xã hội (ECOSOC), Ủy ban Luật pháp quốc tế…

Hai nước cũng khẳng định hợp tác, phối hợp chặt chẽ trong năm 2020 khi Việt Nam đảm nhiệm vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Chủ tịch ASEAN, và Campuchia là chủ nhà Hội nghị Thượng đỉnh Á-Âu (ASEM) 13.

Trong quá trình phát triển mối quan hệ Việt Nam - Campuchia suốt hơn 40 năm qua, với nỗ lực to lớn và không mệt mỏi của cả hai bên, các vấn đề do lịch sử để lại giữa hai nước đã và đang từng bước được giải quyết tích cực, trong đó có vấn đề biên giới lãnh thổ.

Công tác phân giới cắm mốc trên đất liền

Là hai quốc gia láng giềng có lịch sử quan hệ từ lâu đời, Việt Nam và Campuchia có chung đường biên giới trên đất liền dài khoảng 1.245 km, đi qua 10 tỉnh biên giới của Việt Nam và 9 tỉnh biên giới của Campuchia. Trải qua các triều đại phong kiến, giữa Việt Nam và Campuchia đã hình thành biên giới lịch sử nhưng cơ bản chỉ được thể hiện dưới dạng các ranh giới vùng - miền.

Trong thời kỳ thực dân, biên giới giữa hai nước bao gồm hai phần chính: Ðoạn biên giới giữa Nam Kỳ (theo quy chế lãnh thổ hải ngoại của Pháp) với Campuchia được hoạch định và phân giới cắm mốc theo đúng trình tự, thủ tục của một đường biên giới quốc tế theo hai Công ước Pháp - Campuchia năm 1870 và 1873; đoạn biên giới giữa Trung Kỳ và Campuchia không được xác định đường biên giới theo thủ tục nêu trên, mà chỉ thể hiện dưới dạng đường ranh giới quản lý hành chính giữa các xứ trong Đông Dương thuộc Pháp (đường biên giới này sau đó đã được điều chỉnh ở một vài nơi theo các Nghị định của Toàn quyền Đông Dương và được Chính phủ Pháp phê duyệt hoặc chấp thuận).

Cho đến khi Pháp rút khỏi Đông Dương (1954), toàn bộ đường biên giới trên đất liền giữa Việt Nam và Campuchia đã được thể hiện tương đối đầy đủ trên bản đồ Bonne tỷ lệ 1/100.000 do Sở Địa dư Đông Dương xuất bản.

Trong giai đoạn từ năm 1954 đến năm 1977, hai bên đã xúc tiến một số cuộc đàm phán, thương lượng về biên giới nhưng không đạt được thỏa thuận. Trong những năm 1960, cùng với một số nước khác trên thế giới, Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa đã ra tuyên bố công nhận và cam kết tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của Campuchia trong đường biên giới hiện tại giữa Việt Nam và Campuchia.

Sau khi Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Campuchia ra đời, ngày 18/2/1979, Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa Nhân dân Campuchia đã ký Hiệp ước hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa hai nước, Ðiều 4 Hiệp ước này đã ghi rõ: “tiến hành đàm phán để đi đến ký kết một hiệp định hoạch định biên giới giữa hai nước trên cơ sở đường biên giới hiện tại và kiên quyết sẽ cùng nhau xây dựng đường biên giới đó thành đường biên giới hòa bình, hữu nghị lâu dài”. Trên cơ sở Hiệp ước này, trong giai đoạn từ 1983 - 1985, hai nước đã đàm phán và ký một loạt các Hiệp ước, Hiệp định về biên giới đất liền như: Hiệp ước về nguyên tắc giải quyết vấn đề biên giới Việt Nam - Campuchia năm 1983, Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia Việt Nam - Campuchia năm 1985.

Tại Điều 1 của Hiệp ước nguyên tắc năm 1983, hai bên thống nhất: “Trên đất liền, hai bên coi đường biên giới hiện tại giữa hai nước được thể hiện trên bản đồ tỷ lệ 1/100.000 của Sở Ðịa dư Ðông Dương (Service Géograhique de l’indochine), thông dụng trước năm 1954 hoặc gần năm 1954 nhất (kèm theo 26 mảnh bản đồ được hai bên xác nhận), là đường biên giới quốc gia giữa hai nước. Ở nơi nào đường biên giới chưa được vẽ trên bản đồ, hoặc hai bên đều thấy chưa hợp lý thì hai bên sẽ cùng nhau bàn bạc, giải quyết trên tinh thần bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, vì lợi ích của mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Campuchia, phù hợp với luật pháp và thực tiễn quốc tế”.

Ngày 27/12/1985, hai bên ký “Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và nước Cộng hòa Nhân dân Campuchia”, trong đó thỏa thuận hoạch định xong toàn bộ đường biên giới trên đất liền giữa hai nước bằng lời văn và thể hiện trên hai bộ bản đồ là bản đồ Bonne tỷ lệ 1/100.000 và bản đồ UTM tỷ lệ 1/50.000. Trong văn bản hiệp ước ghi rõ hai bộ bản đồ này đều có giá trị như nhau.

Thực hiện Điều 4 Hiệp ước hoạch định năm 1985, hai bên đã thành lập Uỷ ban liên hợp phân giới cắm mốc biên giới Việt Nam - Campuchia để tiến hành phân giới toàn bộ đường biên giới và dự kiến sẽ cắm 322 cột mốc trên thực địa. Đến đầu năm 1989, vì một số lý do công tác PGCM trên thực địa đã tạm dừng. Từ năm 1999, việc đàm phán giải quyết vấn đề biên giới trên đất liền được nối lại và ngày 10/10/2005, hai bên đã ký Hiệp ước bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia năm 1985, theo đó, hai bên đã điều chỉnh việc hoạch định biên giới tại một số khu vực và thỏa thuận việc triển khai công tác PGCM trên toàn tuyến.

Từ năm 2006, thực hiện Hiệp ước hoạch định năm 1985 và Hiệp ước bổ sung năm 2005, hai bên tái khởi động công tác PGCM biên giới đất liền trên toàn tuyến. Năm 2013, hai bên thống nhất cắm bổ sung các mốc phụ, cọc dấu để làm rõ hướng đi của đường biên giới trên thực địa.

Công tác PGCM biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia trong suốt thời gian qua luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo cấp cao hai nước. Ủy ban liên hợp PGCM biên giới đất liền, các bộ, ngành, địa phương và các lực lượng chức năng của hai bên đã hết sức nỗ lực, tích cực hợp tác triển khai công việc, khắc phục những khó khăn, vất vả để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Nhân dân hai nước, đặc biệt là cư dân biên giới cũng đều ủng hộ và có nhiều hỗ trợ tích cực cho công tác PGCM trên thực địa, đóng góp một phần không nhỏ cho thành quả đạt được hiện nay.

Nhưng việc triển khai công tác PGCM giữa hai nước cũng gặp nhiều khó khăn, trong đó có thể kể đến:

Thứ nhất, bộ bản đồ mà hai bên thống nhất sử dụng trong công tác PGCM đã được sản xuất từ lâu nên có những điểm không còn phù hợp với địa hình, địa vật thực tế, hơn nữa địa hình thực tế cũng thường biến động do tác động của tự nhiên và con người, đòi hỏi hai bên phải xem xét toàn diện các yếu tố pháp lý - kỹ thuật và thực địa để trao đổi, thống nhất giải pháp phù hợp mà hai bên đều có thể chấp nhận được.

Thứ hai, thực tiễn một số khu vực trên biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia có sự quản lý hoặc canh tác, cư trú đan xen vượt quá đường biên giới đã hoạch định, hai bên phải cùng nhau tìm giải pháp phù hợp nhất, vừa bảo đảm các quy định pháp lý - kỹ thuật, vừa giảm thiểu đến mức thấp nhất có thể được đối với những tác động không thuận đến lợi ích chính đáng và sự ổn định của cư dân biên giới.

Thứ ba, còn phải kể đến một số khó khăn do đặc điểm tự nhiên ở khu vực biên giới như địa hình hiểm trở ở miền núi, sình lầy ở đồng bằng, thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, trình độ dân trí, trình độ phát triển kinh tế xã hội và hạ tầng giao thông còn nhiều hạn chế..., gây khó khăn không nhỏ cho việc triển khai PGCM trên thực địa (việc tiếp cận vị trí cắm mốc, vận chuyển thân mốc và nguyên vật liệu xây dựng gặp nhiều khó khăn...).

Bên cạnh đó, còn có những khó khăn do lịch sử để lại, việc một số thế lực sử dụng vấn đề này vào mục đích chính trị tiêu cực, đi ngược lại quan hệ hữu nghị, mong muốn và lợi ích của hai dân tộc.

Những thành quả và ý nghĩa quan trọng

Từ năm 2006 đến nay, trên thực địa, hai bên đã phối hợp triển khai và hoàn thành phân giới được khoảng 1.045km đường biên giới, xây dựng được 2.047 cột mốc tại 1.553 vị trí (gồm 315 cột mốc chính tại 264 vị trí, 1.511 cột mốc phụ tại 1.068 vị trí và 221 cọc dấu tại 221 vị trí). Những số liệu này thể hiện sinh động cho kết quả khoảng 84% khối lượng công tác PGCM biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia mà hai bên đã hoàn thành.

Ngày 5/10/2019, tại Hà Nội, đại diện hai nước đã ký hai văn kiện pháp lý quan trọng để ghi nhận thành quả nêu trên, đó là: (i) Hiệp ước bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia năm 1985 và Hiệp ước bổ sung năm 2005 giữa nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Vương quốc Campuchia (gọi tắt là Hiệp ước bổ sung năm 2019); và (ii) Nghị định thư phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền giữa nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Vương quốc Campuchia (gọi tắt là Nghị định thư PGCM).

Đây là một sự kiện trọng đại trong quan hệ Việt Nam - Campuchia nói chung, góp phần kỷ niệm 52 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước và 40 năm ngày Campuchia lật đổ chế độ diệt chủng với sự giúp đỡ của Việt Nam. Đây cũng là một dấu mốc lịch sử có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình giải quyết biên giới giữa hai nước sau hơn 36 năm đàm phán. Đối với khối lượng 16% còn lại chưa được triển khai PGCM tại thực địa, trên tinh thần hợp tác tích cực, hai bên đều thể hiện quyết tâm sẽ sớm giải quyết toàn bộ để chuyển sang giai đoạn phối hợp giải quyết vấn đề phân định biển.

Hiệp ước bổ sung năm 2019 và Nghị định thư PGCM về biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia khẳng định mục tiêu chung của hai nước là xây dựng đường biên giới hoà bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau, bình đẳng cùng có lợi, góp phần không ngừng tăng cường mối quan hệ láng giềng tốt đẹp và đoàn kết truyền thống giữa Việt Nam và Campuchia, vì hạnh phúc và phồn vinh của nhân dân hai nước. Việc giữ ổn định một số diện tích đất ở, đất canh tác, ruộng vườn mà người dân đã và đang sinh sống, canh tác từ lâu đời trong quá trình PGCM được người dân hai bên biên giới ủng hộ và đồng tình.

Cùng với các Hiệp ước, Hiệp định đã ký kết trong những năm 1983, 1985, 2005, Hiệp ước bổ sung năm 2019 và Nghị định thư PGCM và hệ thống mốc giới khang trang, hiện đại, bền vững đã cắm trên thực địa đã góp phần nâng cao chất lượng và hoàn thiện đường biên giới Việt Nam - Campuchia cả về mặt pháp lý và thực tiễn, tạo thuận lợi cho việc nhận biết đường biên giới trên thực địa, góp phần nâng cao hiệu quả của công tác quản lý biên giới trong tình hình mới, hỗ trợ và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, đưa khu vực biên giới trở thành khu vực hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển vì phồn vinh, hạnh phúc của nhân dân hai bên biên giới nói riêng và nhân dân hai nước Việt Nam - Campuchia nói chung. Đây là đóng góp thiết thực vào việc tăng cường và củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước, hai dân tộc Việt Nam và Campuchia, đồng thời cũng tạo tiền đề và cơ sở pháp lý vững chắc để hai bên tiếp tục hợp tác giải quyết toàn bộ vấn đề biên giới đất liền giữa hai nước.

Việc Việt Nam và Campuchia ký kết 2 văn kiện về biên giới cho thấy nếu có thiện chí, quyết tâm, trách nhiệm, sự tin cậy và nỗ lực chung, vấn đề khó khăn như biên giới lãnh thổ vẫn hoàn toàn có thể thống nhất giải quyết trên cơ sở của luật pháp quốc tế. Thành tựu chung của Việt Nam và Campuchia cũng góp phần quan trọng củng cố, tăng cường đoàn kết ASEAN, nâng cao uy tín và vị thế của ASEAN trên trường quốc tế.

Cùng nhìn lại chặng đường gian khó đã qua và thành quả đạt được ngày hôm nay, nhân dân hai nước Việt Nam và Campuchia đều phấn khởi, tự hào, đồng thời ý thức rõ về nghĩa vụ, trách nhiệm lớn lao phía trước.

Có được những thành quả này là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai Nhà nước, những nỗ lực bền bỉ, không mệt mỏi của Ủy ban liên hợp PGCM biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia, của các lực lượng trực tiếp tham gia công tác PGCM từ các bộ, ngành và địa phương liên quan, của biết bao thế hệ đi trước đã đóng góp công sức, trí tuệ và cả xương máu của mình đối với sự nghiệp biên giới lãnh thổ, cũng như sự ủng hộ, hỗ trợ quý báu của nhân dân hai nước, đặc biệt là người dân hai bên biên giới.

Thành quả này cũng là sự tri ân sâu sắc đối với sự quan tâm và ủng hộ của nhân dân trong nước cũng như kiều bào ta ở nước ngoài đối với công tác biên giới lãnh thổ nói riêng và công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung.

Chặng đường phía trước

Sau khi 2 văn kiện pháp lý nêu trên được cấp có thẩm quyền của hai nước phê chuẩn, có hiệu lực và đi vào thực tiễn, hai bên sẽ tiến hành quản lý biên giới theo kết quả PGCM ghi nhận tại Nghị định thư PGCM, đồng thời, tiếp tục duy trì sự quản lý hiện nay đối với các khu vực chưa hoàn thành PGCM theo đúng quy định tại Hiệp ước bổ sung năm 2005.

Hai bên cũng cần sớm triển khai xây dựng và ký kết một Hiệp định mới về Quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới giữa Việt Nam - Campuchia cho phù hợp với tình hình mới nhằm đảm bảo an ninh chính trị, trật tự và an toàn xã hội khu vực biên giới, tạo thuận lợi cho việc phát triển giao lưu mọi mặt giữa chính quyền và người dân hai bên biên giới, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới và cả hai nước, xóa đói, giảm nghèo, vì lợi ích và phồn vinh của nhân dân hai nước.

Chúng ta hy vọng rằng thành quả này sẽ tạo động lực quan trọng để hai bên tiếp tục cùng trao đổi, đàm phán để sớm hoàn tất 16% khối lượng PGCM biên giới đất liền còn lại trên cơ sở các điều ước quốc tế về biên giới đã ký kết giữa hai nước và luật pháp quốc tế, tiến tới xây dựng hoàn chỉnh một đường biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đúng với phương châm quan hệ "láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài" giữa hai nước.